Kategoria: Rozwój osobniczy
NORMY ROZWOJOWE
Rozważania nad rozwojem osobniczym i prawidłowościami jego przebiegu wymagają sprecyzowania tzw. normy rozwojowej, czyli modelu rozwoju „normalnego”, który by mógł stanowić jakąś skalę porównania w każdym konkretnym przypadku. Intuicyjnie skłonni bylibyśmy normą taką utożsamiać z osobnikiem przeciętnym w populacji. Ten ...
UTOŻSAMIANIE Z IDEAŁEM
Niekiedy utożsamiają normę z ideałem w sensie estetycznym albo biologicznym. W rozwoju zwykle chodzi raczej o ideał biologiczny, którego miernikiem może być zdrowie bądź jakiś zespół cech funkcjonalnych i morfologicznych osobnika. Ideał w sensie estetycznym ukształtował się w naszej kulturze ...
RODZICE DZIECKA
Rodziców dziecka zwykle nie tyle interesuje, czy dziecko jest mniejsze albo większe od średniego dziecka w Polsce, ile raczej czy rośnie ono prawidłowo, i na to właśnie pytanie szukają odpowiedzi. Dopiero na drugim miejscu stawiane jest pytanie, jak wysoki będzie ...
NORMY DRUGIEGO TYPU
Podczas gdy normy drugiego typu służą do sprawdzania, czy rozwój dziecka jest bliski optymalnego, to trzeci typ normy jest przydatny do oceny rozwoju dzieci chorych. Jak więc widzimy, każdy z trzech typów norm rozwojowych służy innemu celowi, chociaż mogą one ...
METODY OKREŚLANIA NORM
Tablice tego typu są jeszcze w powszechnym użyciu w gabinetach lekarzy, ale jedyna informacja, jaką na ich podstawie możemy uzyskać, to że dziecko jest większe (mniejsze) bądź cięższe (lżejsze) od normy, której pochodzenie jest zazwyczaj nieznane. Ponieważ tablice te są ...
PRZEDZIAŁ NORM
Przedział określający normę wysokości ciała dla tych dziewcząt może być węższy albo szerszy, jak to pokazano na rysunku. Jeżeli chcemy, aby w przedziale tym znalazł się określony odsetek dziewcząt, np. 30, 50, 75% albo jeszcze inny, to nie musimy obliczać ...
NORMY GRUPOWE
Jeżelibyśmy chcieli na podstawie populacyjnej normy rozwojowej w formie przedziału ocenić rozwój indywidualnego dziecka, okazałoby się, że bez względu na to, jaką część osobników ten przedział obejmuje, norma ta ma jednak istotne wady. Weźmy pod uwagę normę wysokości ciała dziewcząt ...
DWIE RÓŻNE OCENY
Dwie różne oceny wysokości dziewczynki wynikały stąd, że w wieku lat 9 była ona rzeczywiście bardzo wysoka w porównaniu ze swoimi metrykalnymi rówieśniczkami, w związku z bardzo wczesnym dojrzewaniem. Dziewczęta Nr 1202 i 1027 z tych samych badań wrocławskich miały ...
PRZYTOCZONE PRZYKŁADY
Przytoczone powyżej przykłady ocen rozwoju dziewcząt na podstawie populacyjnej normy wysokości ciała pokazują, że taka norma pozwala jedynie na bardzo ogólnikowe porównanie dziecka z jego metrykalnymi rówieśnikami. Dla wyjaśnienia, czy dziecko zapowiada się rzeczywiście jako osobnik wysoki czy niski, konieczne ...
ZASADA NORM GRUPOWYCH
Zasada norm grupowych polega na podaniu przedziału wartości określonej cechy dla dzieci jednej płci i wieku, mających ponadto wspólną jeszcze jakąś inną cechę związaną z procesem wzrastania. Przykładem norm grupowych mogą być normy wysokości ciała dla dzieci, których rodzice są ...
POPULACYJNA NORMA
Populacyjna norma dla wysokości ciała dziecka jest oparta na trzech informacjach: wysokości ciała dziecka, jego wieku i płci. Normy grupowe są oparte na zespole informacji poszerzonym np. o wysokość ciała rodziców dziecka (jak to miało miejsce w podanym przykładzie). Jeżeli ...
PROBLEM DOBRYCH NORM
Rozwiązanie problemu dobrych norm grupowych może przynieść jedynie opracowanie norm uwzględniających konstytucję dzieci. Właściwie określona konstytucja dziecka winna zawierać wszystkie ważne z punktu widzenia rozwoju informacje. Stan normalny może być inny dla dziecka o linearnej budowie ciała (ektomorfa), inny zaś ...
TREND SEKULARNY
W tym ujęciu norma rozwojowa pokrywałaby się z podziałem na osobników zdrowych i chorych, lecz tylko w tym znaczeniu, że sama norma byłaby określana na podstawie osobników zdrowych. Nie wynika stąd wcale, że ze względu na jakąkolwiek z osobna wziętą ...
WIELE ZEBRANYCH OBSERWACJI
Wykres, w którym są zebrane dane o średniej wysokości ciała poborowych z różnych krajów, wskazuje zarówno na bardzo szeroki zasięg tego zjawiska, jak i na to, iż występuje ono już od 100 lat, przynajmniej jeżeli idzie o wysokość ciała osób ...